
Przed wejściem do budynku AWF Wrocław przy ul. Witelona 25 odsłonięto tablicę upamiętniającą realizację jednego z najbardziej kultowych odcinków polskiej telewizji. To właśnie tutaj, latem 1968 roku, kręcono część zdjęć do odcinka „Hasło” z serialu „Stawka większa niż życie” w reżyserii Andrzeja Konica.
Odcinek „Hasło” rozgrywa się we Francji w 1944 roku. Hans Kloss, agent J‑23, podejmuje ryzykowną misję ratunkową, w której kluczowe znaczenie ma rozpoznanie tajnego hasła ruchu oporu. To właśnie w tym odcinku pada jedna z najbardziej rozpoznawalnych kwestii w historii polskiej telewizji:
– W Paryżu najlepsze kasztany są na placu Pigalle.
– Zuzanna lubi je tylko jesienią. Przesyła Ci świeżą partię.
Sceny rozgrywające się we francuskim miasteczku Saint Gille realizowano przed i wewnątrz budynku przy ul. Witelona 25. W filmie obiekt ten „zagrał” siedzibę sztabu majora Elerta (w tej roli Eliasz Kuziemski). Widzimy go zarówno w ujęciach dziennych, jak i nocnych, a także w scenach kręconych z wnętrza i okien budynku. To wyjątkowy przykład tego, jak realna przestrzeń Wrocławia została wpleciona w narrację jednego z najsłynniejszych seriali PRL.
„To dla nas powód do dumy, że budynek naszej uczelni stał się częścią historii polskiej kinematografii. Dzisiejsze wydarzenie to nie tylko wspomnienie kultowego serialu, ale też wyraz szacunku dla dziedzictwa kulturowego, które współtworzymy jako instytucja akademicka”
– mówi prof. Tadeusz Stefaniak, Rektor AWF Wrocław.
„Stawka większa niż życie” to fenomen na skalę międzynarodową – według historyków telewizji serial był oglądany przez ponad miliard widzów na całym świecie. Emitowano go w krajach bloku wschodniego, ale też w Azji, Australii i obu Amerykach. Dla wielu pokoleń Polaków przygody majora Klossa były nie tylko rozrywką, ale też elementem tożsamości kulturowej. Kultowe kwestie, takie jak słynne: „Nie ze mną te numery, Brunner!”, na stałe weszły do języka potocznego, a sam Kloss – grany przez Stanisława Mikulskiego – stał się ikoną.
Budynek, przed którym odsłonięto tablicę, powstał w 1937 roku jako sala gimnastyczna Universitäts-Institut für Leibesübungen. To przykład międzywojennej architektury modernistycznej. Niedawna konserwacja przywróciła mu dawny blask – odrestaurowano elewację, zachowując oryginalne detale i historyczną kolorystykę. Obiekt do dziś służy studentom Akademii Wychowania Fizycznego, a od teraz pełni również funkcję miejsca pamięci – łączącego historię sportu, nauki i filmu.
Upamiętnienie realizacji serialu „Stawka większa niż życie” w tym miejscu to nie tylko przypomnienie o filmowej przeszłości, ale także o tym, jak przestrzeń Wrocławia współtworzyła kulturalną tożsamość całego pokolenia widzów.
Część informacji pochodzi z przewodnika: „Stawkowy przewodnik filmowy”, www.stawkologia.pl