Podczas prac archeologicznych w budynku Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego przy ul. Szewskiej 49 odkryto pozostałości po XIV-wiecznej synagodze, która według badaczy mogła być jedną z największych w tej części Europy.
Jak przypomniała rzeczniczka Uniwersytetu Wrocławskie Katarzyna Górowicz-Maćkiewicz, remont gmachu przy ul. Szewskiej 49 rozpoczął się w 2021 roku. Wcześniej, od XV do XVII w., był tam pałac Piastów legnicko-brzeskich.
Podczas prac archeologicznych odsłonięto połacie XIV-wiecznych ścian, które jak wskazują badacze, przypominają układem średniowieczne synagogi europejskie.
I właśnie fakt, że zamiast spodziewanych kamienic mieszczańskich mamy synagogę, a przede wszystkim jej rozmiary, był sporym zaskoczeniem
– powiedziała architekt prof. Małgorzata Chorowska z Politechniki Wrocławskiej.
Wcześniejsze analizy badań historyczno-architektonicznych prowadzone pod kierunkiem prof. Chorowskiej wskazują, że odkryto pozostałości XIV-wiecznej synagogi wkomponowanej w mury późniejszego pałacu miejskiego.
Odkrycie jest o tyle zaskakujące, że do tej pory, pomimo dobrego opracowania średniowiecznej architektury Wrocławia, nie udało się określić usytuowania. A także odnaleźć żadnych materialnych pozostałości najstarszych wrocławskich synagog.
Archeolodzy szukali przede wszystkim mykwy, czyli zbiornika wodnego, w którym dokonywano rytualnego obmycia.
Podczas prac odnaleziono m.in. dobrze zachowany mur zbudowany na planie litery L., który powstał prawdopodobnie w XIV w. i został rozebrany w XVI w.
Trudno jednoznacznie ocenić, czy są to pozostałości poszukiwanej mykwy. Ze względu na stopień zniszczenia reliktów i brak górnych partii nie udało się jednak na razie zinterpretować funkcji odkrytych murów
– powiedział kierownik prac archeologicznych dr Paweł Duma z Uniwersytetu Wrocławskiego.
Archeolodzy znaleźli też m.in. miejsce, w którym mogła znajdować męska sala modlitw średniowiecznej synagogi.
Gotycki budynek przy Szewskiej 49 jest cennym i bardzo ciekawym zabytkiem, a jeśli domniemanie o synagodze jest słuszne, to potencjalnie mamy do czynienia z najlepiej zachowanymi reliktami jednego z najstarszych, jeśli nie najstarszego, tego rodzaju murowanego obiektu na ziemiach polskich
– podkreślił prof. Mateusz Goliński z Zakładu Historii Polski i Powszechnej do XV w. Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego.