Jak wykorzystać grawitację do magazynowania energii ze źródeł odnawialnych? Tego próbują dowiedzieć się naukowcy z Politechniki Wrocławskiej, którzy przewodniczą europejskiemu projektowi badawczemu - „GrEnMine”.
Projekt „GrEnMine – Gravitational Energy storage in the post-Mine areas” jest finansowany w ramach europejskiego programu RFCS – Research Fund for Coal&Steel. To pierwszy międzynarodowy projekt badawczy w ramach programu Horyzont Europa, realizowany przez konsorcjum, którego liderem jest Politechnika Wrocławska. Kierownikiem zespołu badawczego wrocławskiej uczelni jest prof. Przemysław Moczko z Wydziału Mechanicznego.
Odnawialne źródła energii mają kluczowe znaczenie dla transformacji energetycznej. Ich rozwój i wykorzystanie wpisują się w nową strategię rozwoju Unii Europejskiej oraz w założenia Europejskiego Zielonego Ładu.
To jedno z najważniejszych wyzwań w systemach wytwarzania energii, które składają się z wielu różnych technologii. Coraz większy udział w miksie energetycznym energii odnawialnej, czyli w tym przypadku głównie wiatrowej czy fotowoltaicznej, utrudnia stabilną pracę systemów elektroenergetycznych, ze względu na częste niedobory lub nadwyżki energii
– mówi prof. Przemysław Moczko.
Z tego względu obserwujemy dynamiczny rozwój różnych technologii magazynowania energii, które zapewnią bezpieczną eksploatację niskoemisyjnych systemów wytwarzania i dystrybucji energii. Jedną z nich są właśnie magazyny grawitacyjne
– dodaje.
Siła grawitacji
Technologia grawitacyjnego magazynowania energii od kilku lat jest przedmiotem intensywnych badań i projektów pilotażowych. Magazyn energii tego typu to urządzenie wykorzystujące energię potencjalną dużych mas, np. w postaci bloków betonowych. W jednym z istniejących już pomysłów urządzenie to przypomina dźwig, podnoszący specjalne bloki na wysokość nawet 100 metrów.
W dużym skrócie, polega to na tym, że gdy do sieci elektrycznej wpływa nadmiar energii, dźwig automatycznie podnosi bloki, czyli magazynuje energię. Z kolei gdy energia ma zostać oddana do sieci, to bloki zostają opuszczone. Elementem przetwarzającym zmagazynowaną energię potencjalną na prąd elektryczny jest zespół generatora z przemiennikiem częstotliwości.
W ramach projektu „GrEnMine” naukowcy zaproponowali dwie technologie magazynowania energii. Są to RM-GES (szynowe) i CB-GES (przenośnikowe). W Kopalni Węgla Brunatnego Turów, należącej do PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A., powstanie także pilotażowy, małoskalowy magazyn energii, który posłuży do weryfikacji i demonstracji proponowanej technologii.
Chcemy także określić potencjał możliwości magazynowania energii na terenach pogórniczych i innych możliwych do wykorzystania miejscach w Polsce i Europie. Tym samym stworzymy nowe perspektywy i zaproponujemy innowacyjne sposoby zagospodarowania tych regionów związanych z produkcją energii konwencjonalnej
– wyjaśnia prof. Przemysław Moczko.
Znakomicie wpisuje się to w główne założenia programu RFCS, którego celem jest wspieranie sprawiedliwej transformacji
– dodaje.