Kalendarz adwentowy: tradycje bożonarodzeniowe w Polsce. Czy znasz je wszystkie?
Polskie tradycje bożonarodzeniowe są bogate i różnorodne, przekazywane z pokolenia na pokolenie, stanowią integralną część naszej kultury. Od ubierania choinki, przez łamanie się opłatkiem, aż po śpiewanie kolęd - każdy z tych zwyczajów ma swoje miejsce w sercach Polaków. Ale czy znamy wszystkie?
Choinka, z mnóstwem światełek i kolorowych ozdób, jest symbolem świąt Bożego Narodzenia. Niektóre rodziny ubierają ją już kilka tygodni przed świętami, inne dopiero w Wigilię. Wielu z nas cieszy się z możliwości wykonania własnoręcznie ozdób, takich jak łańcuchy czy aniołki z papieru.
Dzielenie się opłatkiem to symbol pojednania i przebaczenia. Ta tradycja wywodzi się od pierwszych Chrześcijan, którzy dzielili się chlebem. W wielu polskich domach dzielenie się opłatkiem poprzedza modlitwa oraz czytanie fragmentu Ewangelii wg św. Łukasza.
Na wigilijnym stole nie może zabraknąć sianka pod obrusem, symbolizującego skromność i ubóstwo, w jakim na świat przyszedł Jezus. Wierzy się, że sianko zapewnia gospodarzom dostatek i powodzenie na kolejny rok.
Dzieci z niecierpliwością oczekują na pierwszą gwiazdkę na niebie, która zwiastuje możliwość otwarcia prezentów. W zależności od regionu, prezenty przynosi Mikołaj, Śnieżynka, Aniołek, Dzieciątko, czy Gwiazdka.
Na wigilijnym stole tradycyjnie serwuje się 12 potraw, symbolizujących 12 apostołów. Wśród nich znajdują się m.in. barszcz czerwony z uszkami, pierogi z kapustą i grzybami, ryba po grecku, karp smażony, kutia, kapusta z grzybami, zupa grzybowa, śledzie, kompot z suszu, makowiec, groch z kapustą, paszteciki z kapustą i grzybami.
Śpiewanie kolęd to kolejny nieodłączny element świąt. Pieśni takie jak „Przybieżeli do Betlejem pasterze”, „Cicha noc”, „Gdy śliczna Panna” opisują narodzenie Jezusa i tworzą magiczną atmosferę.
Na stole ustawia się dodatkowe nakrycie, symbolizujące otwartość na zbłąkanego wędrowca. Kiedyś dodatkowe nakrycie przy stole zostawiało się dla zmarłych.
Wiele dawnych zwyczajów bożonarodzeniowych powoli odchodzi w niepamięć. Wśród nich warto wymienić m.in. rozstawianie snopków siana w kątach pokoju, dekorowanie pokoju tzw. podłaźniczką, czyli gałązkami choinkowymi, ozdobionymi wstążkami, czy potrząsanie drzewkami owocowymi po wieczerzy wigilijnej, by pobudzić ich urodzaj.
Święta Bożego Narodzenia to czas pełen magii i ciepła, kiedy tradycje i zwyczaje łączą pokolenia, a wspólne świętowanie przypomina nam o wartościach, które są najważniejsze.
